Türkiye'de Ekonomik Kriz ve Emekli Aylıkları Üzerindeki Etkileri

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye başkanlık sistemini getirmek için halka pembe hayaller sundu. ‘verin yetkiyi, görün etkiyi’ dedi. 2018 yılında yapılan başkanlık seçimlerinde, Erdoğan, “Bu kur filan, bunların hiçbirisi bizim geleceğimizi belirleyen şeyler değil. Bizim geleceğimizi, biz belirleyeceğiz. Siz bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra bu faizle şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz” ifadelerini kullandı. Ancak, bu yetki verilmesinin ardından ekonomik göstergelerde ciddi bir düşüş yaşandı.

Emekli Aylıkları ve Alım Gücü

Yetkiyi istediğinde en düşük emekli aylığı 1.545 lira, bir ekmek 1.25 kuruştu. 6.5 yılda ekmek fiyatı 10 kat, gram altın fiyatı ise 15.8 kat artarken, en düşük emekli aylığındaki artış sadece 9.4 katla sınırlı kaldı. Bu durum, emeklinin sofrasından 78 ekmekin eksilmesine neden oldu. Ayrıca, emeklinin aylığından 3.3 gram altın gitti.

2018’de Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiğinde Erdoğan’ın aylık geliri 76 bin 700 liraydı. Bugün itibarıyla bu gelir 379 bin 97 liraya yükseldi. En düşük emekli aylığı ise o günden bu yana yalnızca 12 bin 924 lira artarak 14 bin 469 liraya çıktı. Ekmek fiyatının 12.5 liraya çıkmasıyla, emeklinin aylığıyla satın alabileceği ekmek sayısı 78 adet azaldı ve 1.158’e düştü.

Yoksulluk ve Borç Oranları

Geride kalan 6.5 yılda hem vatandaşın hem de ülkenin borcu katlandı. Yoksulluk oranları zirve yaptı. Temmuz 2018’den bu yana dolar 7.7 kat, Euro ise 6.8 kat arttı. Türkiye’nin brüt borcu 425 milyar dolardan 525 milyar dolara yükseldi. AB tanımlı genel yönetim borcu ise 1.1 trilyondan 10 trilyona fırladı.

Enflasyon oranı, yüzde 15.39’larda seyrederken, bu oran yüzde 70’leri aştı ve şimdi yüzde 44.38 seviyelerinde seyrediyor. 6.5 yılda takibe düşen tüketici kredisi 40.7 milyar lira, takibe düşen kredi kartı ise 43.8 milyar liraya ulaştı. Gerçek işsiz sayısı 7 milyon 11.2 milyona, sosyal yardıma muhtaç olan hane sayısı ise 3.5 milyondan 3.7 milyona çıktı.