Türkiye İhracat Hedefleri ve Rekabet Gücü Üzerine Değerlendirmeler

Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık mal ihra­cat geliri hedefi belirledi. Ancak, yüksek enflasyon ve artan maliyetler nedeniyle hedef 264 milyar dolara çekildi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatçıların karşılaştığı zorlukları ve çözüm önerilerini paylaştı. Gültepe, özellikle girdi maliyetleri ile döviz kuru arasındaki makasın açılmasının ihracatçıyı zorladığını ifade etti.

İhracat Hedefleri ve Zorluklar

Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık ihracat hedefi belirlemişti. Ancak, yüksek enflasyon ve döviz fiyatlarının artışı, bu hedefin revize edilmesine neden oldu. Gültepe, “Üretim maliyetlerinde dolar bazında Asya’daki rakiplerimizden yüzde 40-50, Avrupa’daki bazı ülkelerden ise yüzde 15-20 pahalıyız” dedi. Bu durum, özellikle emek yoğun sektörlerde rekabetçiliği zayıflattı.

Gültepe, “Küresel pazarlarda talebin yavaş seyrettiği bir dönemde rekabetçiliğin zayıflaması, hazır giyim, tekstil ve deri gibi emek yoğun sektörlerde pazar kayıplarına neden oldu” şeklinde konuştu. İhracatçıların, maliyet artışları ve döviz kurlarındaki dalgalanmalarla başa çıkmakta zorlandığını belirtti.

2025 Beklentileri ve Çözüm Önerileri

Başkan Gültepe, 2025 yılı için kamuya bazı beklentilerde bulundu. “İhracatçı için kısa vadede girdi maliyetleriyle döviz kurunu dengelemenin dışında bir çözüm yolu görünmüyor” dedi. Ayrıca, emek yoğun sektörlerde işverenin üzerindeki istihdam yükünün azaltılması gerektiğini vurguladı.

Gültepe, “2025’te kur ve enflasyon paralel gitmeli” ifadesini kullandı. İhracatçının uygun maliyetle krediye erişiminin sağlanması gerektiğini belirtti. Bu sorunların aşılacağına dair umutlu olduğunu ifade etti.

Rekabetçilik ve Verimlilik

Gültepe, “Türkiye rekabetçi kur, ucuz işgücü ile yoluna devam edemez” diyerek, ihracatın sürdürülebilirliği için verimliliğin artırılması gerektiğini belirtti. “İhracatçıların yüksek kur talebi olmadığını, sadece enflasyonla kurun paralel hareket etmesini istediklerini” vurguladı.

Orta ve uzun vadede verimliliğin artırılması gerektiğini belirten Gültepe, “2024’te ülkemizde dolar kurundaki yıllık artış yüzde 20 bile değil. Enflasyon ise yüzde 45 düzeyinde” dedi. Bu makasın kapanması gerektiğini ifade etti.

Jeopolitik Gelişmeler ve İhracat Performansı

Gültepe, “Avrupa'da durgunluk sürerken ihracatta ivmelenme nasıl olacak?” sorusuna, “İhracatımızı ivmelendirmenin yolu, geçen yıl zayıflayan rekabetçiliğimizi yeniden güçlendirmekten geçiyor” yanıtını verdi. Girdi maliyetleri ile kur arasındaki makasın daralması gerektiğini belirtti.

Hazır giyim ve deri sektörlerinde toparlanmanın 2025’in ikinci yarısından önce zor olduğunu ifade eden Gültepe, coğrafyadaki jeopolitik gelişmelerin ihracat performansına olumlu veya olumsuz yansımalarının olabileceğini söyledi.

ABD İle Ticaret ve Mısır Tercihleri

ABD seçimleri sonrası Trump’ın politikalarının Türk ihracatçısı için riskler taşıyabileceğini belirten Gültepe, “Ancak yeni dönemde de ABD’ye ihracatımızı artırmak için çabalarımız sürecek” dedi. Mısır’a kaydırılan yatırımların geri dönmesi için yatırım ortamının iyileştirilmesi gerektiğini vurguladı.

Gültepe, “Firmaların Mısır tercihi, üretim maliyetlerinin bu ülkede cazip olmasından kaynaklanıyor” ifadesini kullandı. Mısır ile ABD arasındaki serbest ticaret anlaşmasının firmalara avantaj sağladığını belirtti.

Hedef Pazarlar ve Heyet Planları

2024 yılında 58 ülkeye 117 ticaret ve 18 alım heyeti düzenlendiğini belirten Gültepe, 2025 yılında heyet sayısının artırılacağını ifade etti. Ticaret Bakanlığı’nın stratejileri doğrultusunda hedef pazarların belirleneceğini söyledi.

Gültepe, “Balkanlara yönelik açılım kapsamında Bulgaristan ve Arnavutluk gibi ülkeleri hedefliyoruz” dedi. Ayrıca, e-ticaret heyetlerinin de 2025 yılında devam edeceğini belirtti. Avustralya ve Çin’e özel heyet düzenleneceği bilgisi verildi.