2024 Yılında Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadelede Rekor Denetim Sayısı

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, 2024 yılında kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında 1,1 milyonu aşan saha denetimi gerçekleştirdi. Bu denetimlerde tespit edilen uyumsuzluklar nedeniyle 7,4 milyar lira ceza kesildi. Ayrıca, 10 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele, ülke ekonomisinin sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşıyor.

Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Çalışmaları

Gelir İdaresi Başkanlığı, kayıt dışı ekonomiyle mücadelesini aralıksız sürdürüyor. 2024 yılında yapılan saha denetimleri, 1 milyon 125 bin 410 olarak kaydedildi. Bu denetimlerde, KDV oran uyumsuzluğu, belge düzeni ve ödemelerin kayıtlarla uyumu gibi konular incelendi. Ayrıca, ihbar ve şikayetlerle sahadan gelen öneriler de değerlendirildi.

Denetimlerde, 32 bin 255 kişinin hiç vergi kaydı olmadan tamamen kayıt dışı çalıştığı tespit edildi. Bu durum, vergi kaybını önlemek amacıyla yapılan denetimlerin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Kayıt dışı ekonomiyle mücadelede, vergi kayıp ve kaçağını önlemek için analizler gerçekleştiriliyor.

Kira Geliri Beyanında Artış

2024 yılında kira gelirlerine yönelik yapılan çalışmalarda, 425 bin konutta yoklama yapıldı. Bu çalışmanın sonucunda, 376 bin yeni mükellefin beyanname vermesi sağlandı. Böylece, beyanname veren mükellef sayısında bir önceki yıla göre yüzde 26 artış meydana geldi.

Bu süreçte, 55 bine yakın mükellefin geçmiş yıllara ait kira beyannamesi vermesi sağlandı. Verilen bu beyannamelerle 3,1 milyar lira kira geliri beyan edildi. Gelir İdaresi, kira gelirlerinin doğru beyanı için benzer çalışmalara devam edecek.

Bandrollü Ürünlere Yönelik Denetimler

Tütün ve alkollü içkilerde 2007 yılında başlayan bandrol uygulaması, bu ürünlerin kaçak veya kayıt dışı olup olmadığını tespit etmeyi kolaylaştırıyor. 2024 yılında, bandrol ekipleri 16 milyondan fazla sigara ve alkollü içki ile yaklaşık 600 milyon dal makaron denetledi.

Bu denetimlerde, kaçak olduğu tespit edilen 2 milyon sigara ve alkollü içki ürünü ile 120 milyon dal makaron, adli sürecin başlatılması amacıyla kolluk kuvvetlerine bildirildi. Bu tür denetimler, kayıt dışı ekonominin önlenmesi açısından kritik bir rol oynuyor.

Kayıt Dışı Hasılat İçin İzaha Davet

Gelir İdaresi, nakdin yoğun kullanıldığı sektörlerde izaha davet ve gönüllü uyum süreçleri başlattı. Fiziki ve sanal POS cihazlarının usulsüz kullanımı veya IBAN yoluyla yapılan tahsilatlarla kayıt dışı bırakılan hasılatlar analiz edildi. Bu yollarla elde edilen ancak kayıtlara yansımayan hasılatlar için mükelleflerden izahat istendi.

Bu kapsamda 137 bin 25 mükellefle temasa geçilerek, 132,5 milyar lira kayıt dışı hasılat için gönüllü uyum ve izaha davet çalışması başlatıldı. İlk aşamada 252 bin 322 beyanname ile 27,3 milyar liralık kayıt dışı hasılatın beyanı sağlandı.

Vergi Cezalarında Artış ve Gönüllü Uyum

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, denetimlerin önemine dikkat çekti. Geçtiğimiz yıl yapılan düzenlemelerle vergi cezalarında etkinliğin artırılması amacıyla ceza tutarlarında önemli artışlar yapıldı. Kayıt dışı çalışan mükelleflere artırımlı cezalar öngörüldü.

Şimşek, kayıt dışılıkla mücadele çalışmalarının yeni nesil analiz teknikleriyle süreceğini belirtti. Vergide adalet ve verimlilik ilkesi çerçevesinde, kayıt dışı ekonomiyle mücadele denetimlerinin artırılacağı ifade edildi.